ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಲೇಖಕಿ ಸಮಂತಾ ಹಾರ್ವೆ ಅವರ ‘ಆರ್ಬಿಟಲ್‌’ ಕಾದಂಬರಿಗೆ ಬೂಕರ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿ

ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಲೇಖಕಿ ಸಮಂತಾ ಹಾರ್ವೆ(Samantha Harvey) ಅವರು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನಿಲ್ದಾಣದ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆದಿರುವ ಆರ್ಬಿಟಲ್‌‍(Orbital) ಕಾದಂಬರಿಗೆ ಬೂಕರ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿ(Booker Prize) ಲಭಿಸಿದೆ.ಕೋವಿಡ್‌ -19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಲಾಕ್ಡೌನ್‌ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬರೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ಆರು ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪಶುಪಾಲಕ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಹಾರ್ವೆ ಅವರಿಗೆ 50,000 ಪೌಂಡ್‌ (64,000 USD) ಬಹುಮಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.

ಸೀಮಿತ ಪಾತ್ರಗಳು ಒಂದು ದಿನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 16 ಸೂರ್ಯೋದಯಗಳು ಮತ್ತು 16 ಸೂರ್ಯಾಸ್ತಗಳ ಮೂಲಕ ಸುತ್ತುತ್ತವೆ, ಪರಸ್ಪರರ ಸಹವಾಸದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ದುರ್ಬಲ ಸೌಂದರ್ಯದಿಂದ ರೂಪಾಂತರಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.

ಐದು ಸದಸ್ಯರ ತೀರ್ಪುಗಾರರ ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ವಹಿಸಿದ್ದ ಬರಹಗಾರ ಮತ್ತು ಕಲಾವಿದ ಎಡಂಡ್‌ ಡಿ ವಾಲ್‌ ಇದನ್ನು ಪವಾಡಸದಶ ಕಾದಂಬರಿ ಎಂದು ಕರೆದರು, ಇದು ನಮ ಜಗತ್ತನ್ನು ವಿಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ನಮಗೆ ಹೊಸದನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಬೂಕರ್‌ ಪ್ರೈಜ್‌ ಫೌಂಡೇಶನ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಗ್ಯಾಬಿ ವುಡ್‌ ಅವರು, ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ದಾಖಲಿತ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ವರ್ಷವಾಗಬಹುದಾದ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ವಿಜೇತ ಪುಸ್ತಕವು ಆಶಾದಾಯಕ, ಸಮಯೋಚಿತ ಮತ್ತು ಕಾಲಾತೀತ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ

ಬುಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ:
ಮ್ಯಾನ್-ಬೂಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಇದು ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಅಥವಾ ಐರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ದೇಶದ ನಾಗರಿಕರು ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಕಾದಂಬರಿಗೆ ಕೊಡಮಾಡುವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಇದನ್ನು ಬೂಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೆಂತಲೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

2008ರಲ್ಲಿ ಬೆಸ್ಟ್ ಅಫ್ ಬೂಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಸಲ್ಮಾನ್ ರಷ್ದಿಯವರ ಮಿಡ್‌ನೈಟ್ಸ್ ಚಿಲ್ಡ್ರನ್ ಕೃತಿಗೆ ಕೊಡಲಾಯಿತು. ಇದೇ ಕೃತಿಗೆ ಬೂಕರ್ ಅಫ್ ಬೂಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು 1993ರಲಿ ಕೊಡಲಾಗಿತ್ತು.

ಲೇಖಕರು, ಪ್ರಕಾಶಕರು ಮತ್ತು ಪತ್ರಕರ್ತರು, ಹಾಗೆಯೇ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು, ನಟರು, ಕಲಾವಿದರು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಗಾರರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಐದು-ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ವಿಜೇತ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಬುಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನವು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನೇಮಿಸುತ್ತದೆ. 2024 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಬೂಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನದ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರು ಗ್ಯಾಬಿ ವುಡ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ .

ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ , ಬೂಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಅಭಿಮಾನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ವಾಗತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಮರ್ಶಕರು ಲೇಖಕರು ಕಿರುಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳ್ಳಲು ಅಥವಾ “ಲಾಂಗ್‌ಲಿಸ್ಟ್” ಗೆ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಳ್ಳಲು ಆಯ್ಕೆಯಾಗುವುದು ವಿಭಿನ್ನತೆಯ ಗುರುತು ಎಂದು ಗಮನಿಸಿದ್ದಾರೆ .

ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಇತಿಹಾಸ :
1969 ರಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿ ಬುಕರ್, ಮ್ಯಾಕ್‌ಕಾನ್ನೆಲ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಈವೆಂಟ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾಯೋಜಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ನಂತರ ಈ ಬಹುಮಾನವನ್ನು “ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಕಥೆಗಾಗಿ ಬುಕ್ಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ” ಎಂದು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು ; ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ “ಬುಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ” ಅಥವಾ “ಬುಕರ್” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜಾಕ್ ಕ್ಯಾಂಪ್ಬೆಲ್ , ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಟೈರೆಲ್ ಮತ್ತು ಟಾಮ್ ಮಾಸ್ಚ್ಲರ್ ಬಹುಮಾನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು.

ಬಹುಮಾನದ ಆಡಳಿತವನ್ನು 2002 ರಲ್ಲಿ ಬೂಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದಾಗ, ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಪ್ರಾಯೋಜಕರು ಹೂಡಿಕೆ ಕಂಪನಿಯಾದ ಮ್ಯಾನ್ ಗ್ರೂಪ್ , ಇದು ಬಹುಮಾನದ ಅಧಿಕೃತ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ “ಬುಕರ್” ಅನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ಈ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನವು ಬೂಕರ್ ಪ್ರೈಜ್ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಲಾಭದಿಂದ ಧನಸಹಾಯ ಪಡೆದ ಸ್ವತಂತ್ರ ನೋಂದಾಯಿತ ಚಾರಿಟಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಏಕೈಕ ಷೇರುದಾರ. ಬುಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ಬಹುಮಾನದ ಮೊತ್ತವು ಮೂಲತಃ £5,000 ಆಗಿತ್ತು. ಇದು 1978 ರಲ್ಲಿ £10,000 ಗೆ ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಮ್ಯಾನ್ ಗ್ರೂಪ್ ಪ್ರಾಯೋಜಕತ್ವದಲ್ಲಿ 2002 ರಲ್ಲಿ £50,000 ಕ್ಕೆ ಏರಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಹಿತ್ಯ ಬಹುಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ . ಶಾರ್ಟ್‌ಲಿಸ್ಟ್ ಮಾಡಿದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಲೇಖಕರು £2,500 ಮತ್ತು ಅವರ ಪುಸ್ತಕದ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬೌಂಡ್ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.