ಒಡಿಶಾದ ಕೆಂಪು ಇರುವೆ ಚಟ್ನಿಗೆ GI ಟ್ಯಾಗ್ ಮಾನ್ಯತೆ
ಒಡಿಶಾದ ಮಯೂರ್‌ಭಂಜ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೃದಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಪಾಕಶಾಲೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ. ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ‘ಕೈ ಚಟ್ನಿ'(Kai Chutney,) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ರುಚಿಕರವಾದ ಆನಂದವನ್ನು ಕೆಂಪು ಇರುವೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಈ ಚಟ್ನಿಯು ಅದರ ಔಷಧೀಯ ಮತ್ತು ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶದ ಗುಣಗಳಿಗೆ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಓಕೋಫಿಲ್ಲಾ ಸ್ಮಾರಾಗ್ಡಿನಾ(Oecophylla smaragdina) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕೆಂಪು ಕೈ ಇರುವೆಗಳು, ಚರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಗುಳ್ಳೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, ಕುಟುಕಿದಾಗ ಅತ್ಯಂತ ನೋವುಂಟುಮಾಡುವುದು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿವೆ.
ಜನವರಿ 2, 2024 ರಂದು, ಮಯೂರ್‌ಭಂಜ್‌ನ ಕೆಂಪು ಇರುವೆ ಚಟ್ನಿ ಭೌಗೋಳಿಕ ಸೂಚಕ ಮಾನ್ಯತೆ (GI-Geographical Indication) ಟ್ಯಾಗ್ ಅನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಈ ಇದು ಪಾಕಶಾಲೆಯ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಅನನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಗುರುತನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ, ಅದರ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.
( ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಗೆ ‘ಉಗ್ರಂ’ ಅಸಾಲ್ಟ್ ರೈಫಲ್ ಎಂಟ್ರಿ, ಇದರ ವಿಶೇಷತೆಗಳೇನು..?)
ತಮ್ಮ ನೋವಿನ ಕುಟುಕಿಗೆ ಕುಖ್ಯಾತವಾಗಿರುವ ಈ ಇರುವೆಗಳು ಏಷ್ಯಾದ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಜೀವಗೋಳವಾದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಿಮಿಲಿಪಾಲ್ ಕಾಡುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಮಯೂರ್‌ಭಂಜ್‌ನ ಸೊಂಪಾದ ಕಾಡುಗಳಿಂದ ಕೊಯ್ಲು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜಿಲ್ಲೆಯ ನೂರಾರು ಬುಡಕಟ್ಟು ಕುಟುಂಬಗಳು ಈ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಚಟ್ನಿಗಾಗಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಿವೆ. ಇರುವೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಗೂಡುಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇ ರೀತಿಯ ಕೆಂಪು ಇರುವೆ ಚಟ್ನಿಗಳನ್ನು ಇತರ ಪೂರ್ವ ರಾಜ್ಯಗಳಾದ ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಮತ್ತು ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಕಾಣಬಹುದು.
ಕೆಂಪು ಇರುವೆ ಚಟ್ನಿಯು ಅದರ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳಿಗೂ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಚಟ್ನಿಯು ಪ್ರೋಟೀನ್, ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ, ಸತು, ವಿಟಮಿನ್ ಬಿ-12, ಕಬ್ಬಿಣ, ಮೆಗ್ನೀಸಿಯಮ್, ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಮ್ ಮುಂತಾದ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಉತ್ತಮ ಮೂಲವಾಗಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಚಟ್ನಿಯು ಆರೋಗ್ಯಕರವೆನಿಸಿದ್ದು, ಮೆದುಳು ಮತ್ತು ನರಮಂಡಲದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅದು ವಹಿಸುವ ಪಾತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಅಮೂಲ್ಯವಾಗಿದೆ. ಖಿನ್ನತೆ, ಆಯಾಸ ಮತ್ತು ಮೆಮೊರಿ ನಷ್ಟದಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಫೆಬ್ರವರಿ 16 ರಂದು ದೆಹಲಿಯ ಮೇಜರ್ ಧ್ಯಾನ್ ಚಂದ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಆದಿ ಮಹೋತ್ಸವವನ್ನು ಬುಡಕಟ್ಟು ಕರಕುಶಲ ಮೇಳವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದ್ದರು. ಈ ವೇಳೆ ಸಹ ಕೆಂಪು ಇರುವೆಯ ಚಟ್ನಿ ಎಲ್ಲರ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿತ್ತು. ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮಾಜವು ಮಾಡಿದ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಜಗತ್ತಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮಾಜದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಇಲ್ಲಿ ವೇದಿಕೆ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
✦ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲೂ ಕೆಂಪಿರುವೆ ಚಟ್ಬಿ :
ರಾಜ್ಯದಲ್ಲೂ ಇತ್ತು ಕೆಂಪಿರುವೆ ಚಟ್ಬಿ ರಾಜ್ಯದ ಮಲೆನಾಡು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಈಗಲೂ ಕೆಂಪಿರುವೆ ಚಟ್ನಿ ಫೇಮಸ್ ಆಗಿದೆ. ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು, ಶಿವಮೊಗ್ಗ, ಮಂಗಳೂರು, ಕೊಡಗು ಸೇರಿ ಈ ಭಾಗದಲ ಕೆಲವು ಕಡೆ ಈಗಲೂ ಬೆಳಗ್ಗೆಯ ತಿಂಡಿಗೆ ಕೆಂಪಿರುವೆ ಚಟ್ನಿ ನೋಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಚಟ್ನಿ ಜನರಿಂದ ದೂರಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಬೇರೆ ಆಹಾರಗಳು ಆವರಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ.
