Reservation In Army : ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಜಾತಿ/ಧರ್ಮ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲಾತಿ ಇದೆಯೇ..? । Explanation

Reservation In Army : ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ (Indian Army)ಯಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲು ಇದೆ, ಆದರೆ ಧರ್ಮ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲು ಇಲ್ಲ. ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಧರ್ಮ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲು ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಮತ್ತು ಜಾತಿ ಮೀಸಲು ಇರುವ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಸರಳವಾದ ವಿವರಣೆ ಇಲ್ಲಿದೆ.

ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ ಧರ್ಮನಿರಪೇಕ್ಷ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮೀಸಲು ನೀಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹಿಂದೂ, ಮುಸ್ಲಿಂ, ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್, ಸಿಖ್, ಬೌದ್ಧ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಲ್ಲ ಧರ್ಮದ ಭಾರತೀಯರು ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಿಂದ ಸೇರಬಹುದು.
ಸೇನೆಯ ಏಕತೆ, ಶಿಸ್ತು ಹಾಗೂ ರಾಷ್ಟ್ರಭಕ್ತಿ ಕಾಪಾಡಲು ಧರ್ಮ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲು ನೀಡದಿರುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ನಿರ್ಧಾರವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಂವಿಧಾನದ ಧರ್ಮನಿರಪೇಕ್ಷ ತತ್ವದ ಪಾಲನೆಯಾಗಿದೆ.

ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ ಸರ್ಕಾರದ ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ನೀತಿಯನ್ನು ಪಾಲಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಅನುಸೂಚಿತ ಜಾತಿ (SC), ಅನುಸೂಚಿತ ಪಂಗಡ (ST), ಇತರೆ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗ (OBC) ಹಾಗೂ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗ (EWS) ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಮೀಸಲುಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಿಪಾಯಿ ಮಟ್ಟದ ನೇಮಕಾತಿ (JCO/OR) ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತವೆ. ಅಧಿಕಾರಿಗಳ (NDA, CDS, OTA) ನೇಮಕಾತಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಮೀಸಲು ಇಲ್ಲ.

✶ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿನ ಮೀಸಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆ
ಸಿಪಾಯಿ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ (JCO / OR – Junior Commissioned Officers / Other Ranks) ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲು ಇದೆ ಸರ್ಕಾರದ ನಿಯಮದಂತೆ ಕೆಳಗಿನ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲು ಇದೆ:
ಅನುಸೂಚಿತ ಜಾತಿ (SC) 15%
ಅನುಸೂಚಿತ ಪಂಗಡ (ST) 7.5%
ಇತರೆ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗ (OBC) 27%
ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗ (EWS) 10%

ಸಡಿಲಿಕೆಗಳು:
ವಯೋಮಿತಿಯ ಸಡಿಲಿಕೆ
ಎತ್ತರ / ಎದೆ ಅಳತೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಡಿಲಿಕೆ
ವಿದ್ಯಾರ್ಹತೆಯಲ್ಲಿ ಅಂಕಗಳ ಸಡಿಲಿಕೆ
(ಈ ಸಡಿಲಿಕೆಗಳು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಸೇನಾ ನೇಮಕಾತಿ ರ‍್ಯಾಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತವೆ.)

✶ ಧರ್ಮ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲಾತಿ ಇಲ್ಲ :
ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲು ಇಲ್ಲ.
ಅಂದರೆ —
ಹಿಂದೂ, ಮುಸ್ಲಿಂ, ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್, ಸಿಖ್ ಎಲ್ಲರೂ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಧರ್ಮದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಅಥವಾ ಕೋಟಾ ಇಲ್ಲ.

✶ ಅಧಿಕಾರಿ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಮೀಸಲು ಇಲ್ಲ :
ಅಧಿಕಾರಿ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ (NDA, CDS, OTA ಇತ್ಯಾದಿ)ಯಾವುದೇ ಮೀಸಲು ಇಲ್ಲ
NDA, CDS, OTA ಮೂಲಕ ಸೇನೆಗೆ ಸೇರುವವರಿಗೆ ಜಾತಿ ಅಥವಾ ಧರ್ಮ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲು ಅನ್ವಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮೆರುಗಿನಿಂದ (merit), ಪರೀಕ್ಷೆ, ಸಂದರ್ಶನ (SSB), ಹಾಗೂ ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಪಾಸಣೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿದೆ.

ಸಾರಾಂಶ ಪಟ್ಟಿ

✶ ಧರ್ಮ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲು ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ :
ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ ಧರ್ಮನಿರಪೇಕ್ಷ (Secular) ಸಂಸ್ಥೆ. ಅರ್ಥಾತ್, ಎಲ್ಲ ಧರ್ಮದ ನಾಗರಿಕರು ಒಂದೇ ತ್ರಿವರ್ಣ ಧ್ವಜದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಕಾರಣಗಳು:
ಸಂವಿಧಾನಬದ್ಧ ಧರ್ಮನಿರಪೇಕ್ಷತೆ – ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನವು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ; ಸೇನೆ ಅದೇ ನಿಯಮ ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆ ಕಾಪಾಡಲು – ಸೇನೆಯು ಧರ್ಮದಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲ ಧರ್ಮದ ಯೋಧರು ಒಟ್ಟಾಗಿ ದೇಶವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ಏಕತೆ (Discipline & Unity) – ಸೇನೆಯ ಮುಖ್ಯ ಬಲ “ಏಕತೆ”. ಧರ್ಮದ ಆಧಾರದ ಮೀಸಲು ಕೊಡಲಾಗಿದ್ರೆ, ಅದು ಏಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಧರ್ಮ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲು ಇಲ್ಲ.

✶ ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲು ಇರುವ ಕಾರಣ :
ಜಾತಿ ಮೀಸಲು ಭಾರತದ ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ (Social Justice) ನೀತಿಗಳ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
ಕಾರಣಗಳು:
*ಸಮಾಜಿಕ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲು – ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳು ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವಂತಾಗಲು ಮೀಸಲು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
*ಸಮಾನ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲು – ಎಲ್ಲ ವರ್ಗದವರಿಗೂ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರುವ ಅವಕಾಶ ದೊರೆಯಬೇಕು.
*ಸರ್ಕಾರದ ಮೀಸಲು ನೀತಿ ಪಾಲನೆ – ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಮೀಸಲು ನೀತಿಯನ್ನು ಸೇನೆಯ ಸಿಪಾಯಿ ಮಟ್ಟದ ನೇಮಕಾತಿಯಲ್ಲಿ ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲು ಇದೆ (SC/ST/OBC/EWS) ಆದರೆ ಅದು ಕೇವಲ ಸಿಪಾಯಿ ಮಟ್ಟದ ನೇಮಕಾತಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.

ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ – ಜಾತಿ ವರ್ಗವಾರು ಸಡಿಲಿಕೆಗಳು (Relaxations)

• Important Battles : ಭಾರತೀಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಯುದ್ಧಗಳ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಮಾಹಿತಿ
• ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಗ್ರಾಮ ಸಡಕ್ ಯೋಜನೆ (Pradhan Mantri Gram Sadak Yojana – PMGSY)
• 2025 ರ ಪ್ರಮುಖ ಜಾಗತಿಕ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಶ್ರೇಯಾಂಕ (Ranking)
• ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ-ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ(UN-Tourism)ದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ಶೈಖಾ ನಾಸರ್ ಅಲ್ ನೊವೈಸ್
• ಭಾರತೀಯ ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪಿತಾಮಹ (Father of Indian Archaeology) ಯಾರು..?