UNESCO : ಯುನೆಸ್ಕೋ ಪಾರಂಪರಿಕ ಕಡತ ಸೇರಿದ ಭಗವದ್ಗೀತೆ ಹಾಗೂ ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ

Bhagavad Gita & Natyashastra added to UNESCO’s Memory of the World Register

ಪವಿತ್ರ ಗ್ರಂಥ ಎಂದು ಹಿಂದೂಗಳಿಂದ ಪರಿಗಣಿತವಾಗಿರುವ ಭಗವದ್ಗೀತೆ ಹಾಗೂ ಭರತನಾಟ್ಯ ಕಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಭರತ ಮುನಿ ರಚಿಸಿರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರಂಥ ನಾಟ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರ ಯುನೆಸ್ಕೋ ದ ಪಾರಂಪರಿಕ ಕಡತದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ.

ಭಾರತ ಈ ಹೆಸರು ಕೇಳಿದ ಕೂಡಲೇ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಹಾಗೂ ಪರಂಪರೆಯೂ ಕಣ್ಣ ಮುಂದೇ ಬರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದೀಗ ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಂಥಗಳಾದ ಭಗವದ್ಗೀತೆ (bhagavad gita) ಮತ್ತು ಭರತ ಮುನಿ (bharat muni) ಗಳ ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ (natya shastra) ಕ್ಕೆ ಯುನೆಸ್ಕೋದಿಂದ (UNESCO’s)ದ ಮನ್ನಣೆ ಸಿಕ್ಕಿದೆ.

ʻಮೆಮೋರಿ ಆಫ್ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ ರಿಜಿಸ್ಟರ್‌ʼನಲ್ಲಿ ಈ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಭಾರತೀಯರ ಪಾಲಿನ ಮರೆಯಲಾಗದ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

ಇದು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ನೆಲೆಸಿರುವ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಸ್ಮರಣೆಯ ಕಡತದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಭಗವದ್ಗೀತೆ ಮತ್ತು ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ಗ್ರಂಥಗಳು ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿವೆ. ನಮ್ಮ ಕಾಲಾತೀತ ಜ್ಞಾನ ಹಾಗೂ ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಗೆ ವಿಶ್ವ ಮಾನ್ಯತೆ ದೊರೆತಿದೆ.

ಭಗವದ್ಗೀತೆ ಮತ್ತು ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ಗ್ರಂಥಗಳು ಹಲವು ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ನಾಗರೀಕತೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಜ್ಞಾವಂತಿಕೆಯನ್ನು ಪೋಷಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಅವುಗಳ ಒಳನೋಟವು ಇಡೀ ವಿಶ್ವಕ್ಕೇ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ನೀಡುತ್ತಲೇ ಇವೆ ಎಂದು ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಕೊಂಡಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಗಜೇಂದ್ರ ಸಿಂಗ್ ಶೇಖಾವತ್ ಅವರು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸೋಶಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ‘ಭಗವದ್ಗೀತೆ, ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳಿಸಿರುವುದು ಭಾರತದ ನಾಗರಿಕ ಪರಂಪರೆಗೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕ್ಷಣ. ಈ ಜಾಗತಿಕ ಗೌರವವು ಭಾರತದ ಶಾಶ್ವತ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಲಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿಭೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಭಾರತದ ವಿಶ್ವದೃಷ್ಟಿಕೋನ, ನಾವು ಯೋಚಿಸುವ, ಅನುಭವಿಸುವ, ಬದುಕುವ ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಅಡಿಪಾಯಗಳಾಗಿವೆ. ನಾವೀಗ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನೋಂದಣಿಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ದೇಶದಿಂದ 14 ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ’ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ :
ಭರತ ಮುನಿ ಭಾರತದ ಖ್ಯಾತ ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ. ಇವರನ್ನು ಭಾರತದ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎನ್ನಬಹುದು. ಇವರು ಬರೆದ ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಾಟ್ಯ ಮತ್ತು ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ಹೊಸ ದಿಶೆಯನ್ನು ತೋರಿದ ಗ್ರಂಥವಾಗಿದೆ. ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ, ಕಾವ್ಯ ತತ್ವ ವಿವೇಚನೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾದ ಕೃತಿಯಲ್ಲ, ಇಡೀ ನಾಟಕ ಕಲೆಯ ಕುರಿತು ಒಂದು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ವಿಶ್ವಕೋಶವಾಗಿದೆ. ನಾಟ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಗಳ ಕುರಿತಾದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥವಾಗಿದೆ. ಈ ಕೃತಿಯನ್ನು ಭರತ ಮುನಿ ರಚಿಸಿದ್ದಾನೆ.ಇದು ಬಿಸಿಇ ಮತ್ತು 200 ಸಿಇ ನಡುವೆ ರಚನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಅಂದಾಜು ಪ್ರಕಾರ 500 ಬಿಸಿಇ ಮತ್ತು 500 ಸಿಇ ನಡುವೆ ಬದಲಾಗಿದೆಯೆಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

ಈ ಪಠ್ಯವು 36 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಒಟ್ಟು 6000 ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಗ್ರಂಥವು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ನಾಟಕೀಯ ಸಂಯೋಜನೆ, ನಾಟಕದ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲು ವೇದಿಕೆಯ ನಿರ್ಮಾಣ, ನಟನೆಯ ಪ್ರಕಾರಗಳು, ದೇಹದ ಚಲನೆಗಳು, ಪ್ರಸಾಧನ ಮತ್ತು ವೇಷಭೂಷಣಗಳು, ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ಗುರಿಗಳು, ಸಂಗೀತದ ಮಾಪಕಗಳು, ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಗೀತದ ಏಕೀಕರಣ ಮೊದಲಾದ ವಿಷಯಗಳು ಸೇರಿವೆ.

ನಾಟ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರ ಕಲೆಗಳ ಕುರಿತಾದ ಪ್ರಾಚೀನ ವಿಶ್ವಕೋಶ ಗ್ರಂಥವೆನ್ನಬಹುದು. ಇದು ಭಾರತದ ನೃತ್ಯ, ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ. ತನ್ನ ಸೌಂದರ್ಯದ “ರಸ” ಸಿದ್ಧಾಂತಕ್ಕೂ ಸಹ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಮನರಂಜನೆಯು ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಗಳ ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅದು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಗುರಿಯಲ್ಲ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಲ್ಲಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಸಮಾನಾಂತರ ವಾಸ್ತವಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸುವುದು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಸಾರವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪಠ್ಯವು 10ನೇ ಶತಮಾನದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವಾದ ಅಭಿನವಗುಪ್ತನ ಅಭಿನವಭಾರತಿ ದ್ವಿತೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡಿತು. ಇದು ಅಭಿನವಗುಪ್ತ ಬರೆದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷ್ಯದ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.