ಜಾಗತಿಕ ಲಿಂಗ ಅಂತರ ಸೂಚ್ಯಂಕ 2024 (Global Gender Gap Index)ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಎಷ್ಟನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ..?
ವರ್ಲ್ಡ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ ಫೋರಮ್ (WEF-World Economic Forum) ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಜಾಗತಿಕ ಲಿಂಗ ಅಂತರ ಸೂಚ್ಯಂಕ (Global Gender Gap Index) 2024 ವರದಿಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದೆ. ಕಳೆದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಈ ವರ್ಷ ಭಾರತ ಎರಡು ಸ್ಥಾನ ಕುಸಿದು 129ನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಕುಸಿದಿದೆ. ಕಳೆದೊಂದು ದಶಕದಿಂದ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದ ಐಸ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಈ ವರ್ಷವೂ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನ ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾರತದ ನೆರೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ (99), ನೇಪಾಳ (111), ಶ್ರೀಲಂಕಾ (125) ಮತ್ತು ಭೂತಾನ್ (124) ಭಾರತಕ್ಕಿಂತ ಮುಂದಿವೆ. ಆದರೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ 145ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. GGGI ಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿರುವ ದೇಶವು ಅದರ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ದೇಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಲಿಂಗ ಅಂತರದ ಶ್ರೇಯಾಂಕವನ್ನು ನೋಡುವ ಮೂಲಕ ಒಬ್ಬರು ತಮ್ಮ ದೇಶದ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಬಹುದು.
ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕ ವೇದಿಕೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಲಿಂಗ ಅಂತರ ಸೂಚ್ಯಂಕ ನೀಡಿದ ಮಾಹಿತಿ ಪ್ರಕಾರ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ, ಸುಡಾನ್, ಇರಾನ್, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಮೊರಾಕೊದಂತೆಯೇ ಭಾರತವು ಕೂಡ ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಈ ದೇಶಗಳಲೆಲ್ಲಾ ಅಂದಾಜು ಗಳಿಸಿದ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ 30 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಭಾರತವು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಮಹಿಳೆಯರ ರಾಜಕೀಯ ಸಬಲೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಭಾರತವೂ ವಿಶ್ವ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ 65ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಹಾಗೆಯೇ ಕಳೆದ 50 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿರುವ ಮಹಿಳೆ /ಪುರುಷರ ಸಮಾನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಭಾರತವೂ 10ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕ ವೇದಿಕೆ ಹೇಳುವಂತೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಳೆದ 4 ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಾನತೆ ಏರುಗತಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಿದೆ. ಜಗತ್ತು ಶೇ. 68.5 ರಷ್ಟು ಲಿಂಗನುಪಾತ ಅಂತರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಆದರೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಇನ್ನು 134 ವರ್ಷಗಳು ಬೇಕಾಗಬಹುದು ಎಂದು ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕ ವೇದಿಕೆ ಹೇಳಿದೆ.
ಗ್ಲೋಬಲ್ ಜೆಂಡರ್ ಗ್ಯಾಪ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಎಂದರೇನು?
ಗ್ಲೋಬಲ್ ಜೆಂಡರ್ ಗ್ಯಾಪ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ (GGGI) ಎಂಬುದು WEF ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಾರ್ಷಿಕ ವರದಿಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ಅವಕಾಶಗಳ ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ ಆಧಾರಿತ ಅಂತರವನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತದೆ. WEF 2006 ರಿಂದ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಈಗ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಪ್ರಮುಖ ಸೂಚಕವಾಗಿದೆ.
ಹೇಗೆ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ?
ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುವಾಗ ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ:
1.ಆರ್ಥಿಕ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅವಕಾಶ (Economic participation and opportunity)
ಇದು ಒಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ನಡುವಿನ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ, ಅವಕಾಶ ಮತ್ತು ಗಳಿಸಿದ ಆದಾಯದ ಸಮಾನ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಪ್ರಮುಖ ಸೂಚಕವಾಗಿದೆ. ಈ ಬಾರಿ ಭಾರತವು 39.8% ಅಂಕಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ತನ್ನ 142 ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ನಡುವಿನ ಬಹು-ಚರ್ಚಿತ ‘ವೇತನದ ಅಂತರ’ ಕೂಡ ಈ ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಒಂದೇ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಲು ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಪಾವತಿಸುವ ಮೊತ್ತವು ದೇಶವು ಎಷ್ಟು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
2.ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಬದುಕುಳಿಯುವಿಕೆ (Health and survival)
ಪುರುಷರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಮಹಿಳೆಯರ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಬದುಕುಳಿಯುವಿಕೆಯು ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಾಗಿವೆ. ತಾಯಂದಿರ ಮರಣ, ಹೆಣ್ಣು ಶಿಶುಹತ್ಯೆ, ಹೆರಿಗೆ ಮರಣ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಇತರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಆರೋಗ್ಯ ಮಾಪನಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುವಾಗ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾರತ 142ನೇ ರ್ಯಾಂಕ್ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಕುತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿ, ಕಳೆದ 50 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಮಾತೃತ್ವ ರಜೆ ದಿನಗಳ ಸರಾಸರಿ ಸಂಖ್ಯೆ 63 ರಿಂದ 107 ಕ್ಕೆ ಏರಿದೆ ಮತ್ತು ಪಿತೃತ್ವ ರಜೆ ದಿನಗಳು ಒಂದು ದಿನಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ದಿನದಿಂದ ಒಂಬತ್ತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
3.ರಾಜಕೀಯ ಸಬಲೀಕರಣ (Political Empowerment)
ಹೆಸರೇ ಸೂಚಿಸುವಂತೆ, ಈ ಮೆಟ್ರಿಕ್ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಶಾಸಕಾಂಗ ಅಧಿಕಾರದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರ ಸೂಚಕದಲ್ಲಿ (40.7%) ಅಗ್ರ 10 ರೊಳಗೆ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತದೆ. ಫೆಡರಲ್ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯಕ್ಕಾಗಿ, ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ (6.9%) ಮತ್ತು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ (17.2%) ಭಾರತದ ಅಂಕಗಳು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿವೆ. ಈ ವರ್ಷ ದೇಶವು 65 ನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಆರು ಅಂಕಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತು.
4.ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಾಧನೆ (Educational Attainment)
ಯಾವುದೇ ದೇಶದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಶಿಕ್ಷಣವು ಪ್ರಮುಖ ಸೂಚಕವಾಗಿದೆ. WEF ಹೇಳಿದೆ, “ಪ್ರಾಥಮಿಕ, ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಮತ್ತು ತೃತೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ದಾಖಲಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಪಾಲು ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೂ, ಅವರು ಕೇವಲ ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪುರುಷರ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ನಡುವಿನ ಅಂತರವು ಶೇಕಡಾ 17.2 ಅಂಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಈ ಸೂಚಕದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು 112 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. “, ಕಳೆದ ವರ್ಷ 26 ನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ.
‘ಪರಿಪೂರ್ಣ’ ಸ್ಕೋರ್ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಲ್ಲವೇ?
ಇದು ಸತ್ಯದಿಂದ ದೂರವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಪಂಚದ ಯಾವುದೇ ದೇಶವು ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಸ್ಕೋರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ (ಐಸ್ಲ್ಯಾಂಡ್ 0.935 ಸ್ಕೋರ್ನೊಂದಿಗೆ 1 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ), ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ದೇಶವು ಯಾವುದೇ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ಇಲ್ಲ. 2023 ರಲ್ಲಿ ‘ಮಹಿಳಾ ದಿನ ರಜೆ’ ಮುಷ್ಕರಕ್ಕೆ ದೇಶವು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಕೂಡ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು.
ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆಗೆ ಅಡಚಣೆಗಳು :
ಮನೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಪಾವತಿಸದ ದುಡಿಮೆ, ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ತಾಯಂದಿರಿಂದ ಅತಿಯಾದ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಬೈನರಿ ಅಲ್ಲದ ಜನರಿಗೆ ಮೆಟ್ರಿಕ್ಗಳ ಕೊರತೆಯಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ನಿಜವಾದ ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆಗೆ ವಿಶ್ವದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಅಡಚಣೆಗಳಾಗಿ ಉಳಿದಿವೆ.