Current Affairs Quiz : ಪ್ರಚಲಿತ ಘಟನೆಗಳ ಕ್ವಿಜ್ (03-04-2025)

2) ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ (Finance Minister Nirmala Sitharaman)
ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ “NITI NCAER ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ ಫೋರಮ್” ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ನೀತಿ ಆಯೋಗವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅನ್ವಯಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ಮಂಡಳಿ (NCAER) ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಈ ಪೋರ್ಟಲ್, 30 ವರ್ಷಗಳ (1990-91 ರಿಂದ 2022-23) ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಆರ್ಥಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ದತ್ತಾಂಶ, ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಬಂಧಗಳು, ತಜ್ಞರ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಮತ್ತು ವರದಿಗಳ ಸಮಗ್ರ ಭಂಡಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

3) 728
ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಸುಮಾರು 3.5 ಲಕ್ಷ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವಾಗುವಂತೆ 728 ಏಕಲವ್ಯ ಮಾದರಿ ವಸತಿ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಹೊಂದಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, 721 ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 477 ಶಾಲೆಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಬುಡಕಟ್ಟು ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವೆ ದುರ್ಗಾ ದಾಸ್ ಉಯಿಕೆ ಅವರು ಲಿಖಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬುಡಕಟ್ಟು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅವರದೇ ಆದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು 2018-19 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

2) ಪೂರ್ಣ ಸಮಯದ ಸದಸ್ಯ (ಜೀವನ) (Full-time Member (Life))
ಸ್ವಾಮಿನಾಥನ್ ಎಸ್. ಅಯ್ಯರ್ ಅವರನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ವಿಮಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ (IRDAI) ಪೂರ್ಣ ಸಮಯದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ (ಜೀವನ) ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ನೇಮಕಾತಿಯನ್ನು ಮಾರ್ಚ್ 25, 2025 ರಂದು ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಕಾತಿ ಸಮಿತಿ (ACC) ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಜೀವ ವಿಮಾ ನಿಗಮದಿಂದ (LIC) ನೇಮಕಾತಿಗಳ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿದು ಅಯ್ಯರ್ ಈ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮೊದಲ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ವೃತ್ತಿಪರರಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಇದು ಮಹತ್ವದ ಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.

3) ಅಲ್ಪ-ಶ್ರೇಣಿಯ ಯುದ್ಧತಂತ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಗಾಳಿಗೆ ಕ್ಷಿಪಣಿ (Short range tactical surface-to-air missile)
ವೈಟ್ ಟೈಗರ್ ವಿಭಾಗದ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ವಾಯು ರಕ್ಷಣಾ ಯೋಧರು 9K33 Osa-AK ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ನೇರ ಕ್ಷಿಪಣಿ-ಗುಂಡಿನ ವ್ಯಾಯಾಮದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು. 9K33 Osa-AK ರಷ್ಯಾ ನಿರ್ಮಿತ, ಹೆಚ್ಚು ಮೊಬೈಲ್, ಕಡಿಮೆ-ಎತ್ತರದ, ಅಲ್ಪ-ಶ್ರೇಣಿಯ ಯುದ್ಧತಂತ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಗಾಳಿಗೆ ರಕ್ಷಣಾ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು 1960 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 1972 ರಲ್ಲಿ ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟವು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾಡಿತು. ಉತ್ತರ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದ ಸಂಸ್ಥೆ (NATO) ಇದನ್ನು “SA-8 ಗೆಕ್ಕೊ” ಎಂದು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು 9.1 ಮೀಟರ್ ಉದ್ದ, 2.78 ಮೀಟರ್ ಅಗಲ ಮತ್ತು 18 ಟನ್ಗಳಷ್ಟು ತೂಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸ್ವತಂತ್ರ ಪತ್ತೆ, ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ವೈಮಾನಿಕ ಬೆದರಿಕೆಗಳ ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಪೋರ್ಟರ್-ಎರೆಕ್ಟರ್-ಲಾಂಚರ್ ಮತ್ತು ರಾಡಾರ್ (TELAR) ಅನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ.

1) ಒಡಿಶಾ
ನೀತಿ ಆಯೋಗದ ಹಣಕಾಸಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಸೂಚ್ಯಂಕ (FHI) ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳ ಹಣಕಾಸಿನ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಾರತದ ಒಟ್ಟು ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನ (GDP), ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಖರ್ಚು, ಆದಾಯ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವ 18 ಪ್ರಮುಖ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಒಡಿಶಾ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ, ನಂತರ ಛತ್ತೀಸ್ಗಢ, ಗೋವಾ, ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಮತ್ತು ಗುಜರಾತ್ ಇವೆ. ರಾಜ್ಯಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಖರ್ಚಿನ ಮೂರನೇ ಎರಡರಷ್ಟು ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು ಆದಾಯದ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದರಿಂದ, ಅವುಗಳ ಹಣಕಾಸಿನ ಆರೋಗ್ಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆಗೆ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಹಣಕಾಸಿನ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಹೋಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಮಾನದಂಡವಾಗಿಸಲು ಸೂಚ್ಯಂಕವು 2022-23 ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಭಾರತದ ಕಂಟ್ರೋಲರ್ ಮತ್ತು ಆಡಿಟರ್ ಜನರಲ್ (CAG) ನಿಂದ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಹಣಕಾಸಿನ ಸುಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರಿಗೆ ತಿಳುವಳಿಕೆಯುಳ್ಳ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಸೂಚ್ಯಂಕವು ತೆರಿಗೆ ತೇಲುವಿಕೆಯನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ರಾಜ್ಯದ ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯವು ಅದರ ಒಟ್ಟು ರಾಜ್ಯ ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನ (GSDP) ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಎಷ್ಟು ಸ್ಪಂದಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಸ್ವಂತ ತೆರಿಗೆ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆಯೇತರ ರಶೀದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಆದಾಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುತ್ತದೆ.

2) SC ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಬಡತನವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು(Reducing poverty among SC communities)
ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಅನುಶುಚಿತ್ ಜಾತಿ ಅಭ್ಯುದಯ ಯೋಜನೆ (PM-AJAY) 2021-22 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿರುವ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಮೂರು ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ: ‘ಆದರ್ಶ ಗ್ರಾಮ’, ‘ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ (SC) ಸಮುದಾಯಗಳ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಾಗಿ ಜಿಲ್ಲಾ/ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಅನುದಾನ’ ಮತ್ತು ‘ಹಾಸ್ಟೆಲ್’. ಈ ಯೋಜನೆಯು SC ಪ್ರಾಬಲ್ಯದ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಸೂಚಕಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಆದಾಯ-ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಮೂಲಕ ಬಡತನವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. 25 ರಾಜ್ಯಗಳು 2023-26ರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದವು ಮತ್ತು 2023-25ರಲ್ಲಿ ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ 987 ಸೇರಿದಂತೆ 8146 ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ 457.82 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. 2024-25ರಲ್ಲಿ, 4,991 ಗ್ರಾಮಗಳನ್ನು ಆದರ್ಶ ಗ್ರಾಮ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಎಸ್ಸಿ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಮತ್ತು ದಾಖಲಾತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಹಾಸ್ಟೆಲ್ ಘಟಕವು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ವಸತಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. 2024-25ರಲ್ಲಿ 27 ಸೇರಿದಂತೆ ಪಿಎಂ-ಅಜಯ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 891 ಹಾಸ್ಟೆಲ್ಗಳನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 2024-25ರಲ್ಲಿ, ಪಿಎಂ-ಅಜಯ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ವೆಚ್ಚಗಳಿಗಾಗಿ ರೂ. 6.64 ಕೋಟಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು.

2) ಕರ್ನಲ್ ಸರ್ಫರಾಜ್ ಸಿಂಗ್ (Colonel Sarfaraz Singh)
ಏಪ್ರಿಲ್ 03, 2025 ರಂದು, ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವ ರಾಜನಾಥ್ ಸಿಂಗ್ ನವದೆಹಲಿಯ ಸೌತ್ ಬ್ಲಾಕ್ನಿಂದ ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್ (8,848 ಮೀಟರ್) ಮತ್ತು ಮೌಂಟ್ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ (8,586 ಮೀಟರ್) ದಂಡಯಾತ್ರೆಗೆ ಚಾಲನೆ ನೀಡಿದರು. ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯು ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಮನೋಜ್ ಜೋಶಿ ನೇತೃತ್ವದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸೌತ್ ಕೋಲ್ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ 34 ಪರ್ವತಾರೋಹಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಪರ್ವತಕ್ಕೆ ಭಾರತ-ನೇಪಾಳ ಜಂಟಿ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ 12 ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾ ಆರೋಹಿಗಳು ಮತ್ತು ಕರ್ನಲ್ ಸರ್ಫರಾಜ್ ಸಿಂಗ್ ನೇತೃತ್ವದ 6 ನೇಪಾಳಿ ಸೇನಾ ಆರೋಹಿಗಳು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.